W obronie Tradycji

W tym miejscu właśnie de Mattei przynosi otuchę. Wielu katolików, co naturalne, ma tendencję, by upiększać i idealizować przeszłość. Wydaje im się, że dzieje Kościoła to historia bohaterów, świętych, ludzi pełnych ofiarności, oddania, pobożności. Dlatego nie stać ich na odważne stawienie czoła współczesnym błędom. Boją się, że spór o prawdę wywoła skandal, a ten zagrozi autorytetowi Kościoła. Tyle, że historia Kościoła to nie sielanka. To ciągłe zmagania. Tak było w epoce ariańskiej, kiedy to niewiele brakowało, by świat stał się heretycki. Tak było podczas sporów o naturę Chrystusa. Tak było podczas czarnego okresu Kościoła rzymskiego, na przełomie X i XI wieku. A co należy sądzić o okresie niewoli awiniońskiej czy wielkiej schizmie zachodniej? Czy aktów odstępstwa, zdrady, słabości i tchórzostwa nie było i później, w wiekach XIX i XX? Ależ były.

Paweł Lisicki

Podobnie jak wszechmocny Bóg odkupił nas nie za pomocą jakiegoś abstrakcyjnego systemu metafizycznego, ale poprzez burzliwą i długą historię [zbawienia], tak też uczynił On Kościół katolicki oraz jego doktrynę i życie rzeczywistością powierzoną apostołom i przekazaną przez nich kolejnym pokoleniom. Ktoś może mieć katechizm, który został ułożony w taki sposób, jakby spadł z nieba wraz ze swą obiektywną i ponadczasową zawartością (w przypadku katechizmu jest to bez wątpienia styl bardzo stosowny), ale wiara jest żywą rzeczywistością złożoną w ręce pewnych ludzi i następnie nam przekazaną. W szerszym sensie całość Objawienia – w tym Pismo Święte – stanowi część Tradycji. Również Pismo Święte zostało przekazane Kościołowi, który z kolei przekazał je nam.

Peter A. Kwasniewski Ph.D.

Spis treści

SPIS TREŚCI

Przedmowa do wydania polskiego                 5

Przedmowa do wydania amerykańskiego  18

Wykaz skrótów                25

Wprowadzenie                  27

Kościół wojujący w najtrudniejszych godzinach swej historii    37

              Epoka prześladowań            37

              Kryzys ariański IV wieku   39

Blaski i cienie pierwszych soborów                 49

              Error cui non resistitur approbatur 57

Gdy filozofia ewangeliczna rządziła państwami           63

              Kryzys awinioński i wielka schizma zachodnia                 72

              Sobory XV wieku                 78

              Od humanizmu do protestantyzmu                 84

              Nieudana reforma Hadriana VI        89

              Od Soboru Trydenckiego do rewolucji francuskiej         94

              Od bł. Piusa IX do św. Piusa X           103

              Skała Piotrowa przetrwa każdą burzę                107

Regula fidei Kościoła w czasach kryzysu wiary             111

              Benedykt XVI i hermeneutyka ciągłości          111

              Metoda „źródeł teologii”     115

              Prymat Tradycji  118

              Kościół i jego duch prawdy                  120

              Brak Magisterium wśród źródeł teologii          121

              Czym jest Tradycja?            124

              Tradycja i Kościół                 129

              Kościół, Mistyczne Ciało Chrystusa                  133

              Autorytet Magisterium      134

              Tradycja i Magisterium       137

              Kryterium Tradycji              139

              Kościół nauczający i Kościół nauczany             143

              Aktywna i pasywna nieomylność Kościoła    144

              Chrześcijański zmysł wiary                147

              Sensus fidei i Tradycja         150

              Sensus fidei a opór wobec władzy duchowej    156

              Nieomylność soborów?     161

              Znaczenie terminu „Magisterium powszechne”             165

              Nowości czy rozwój doktryny           171

              II Sobór Watykański i związane z nim kontrowersje     173

              Sobór w świetle Tradycji     176

              W obronie Tradycji              180